กฏหมายสำหรับผู้บังคับปั้นจั่น

กฎหมายสำหรับผู้บังคับปั้นจั่น

หน้า ๔๑ เล่ม ๑๒๘ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๖ กรกฎาคม ๒๕๕๔ ประกาศกรมสวัสดการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น พ.ศ. ๒๕๕๔ โดยที่กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. ๒๕๕๒ กําหนดให้ นายจ้างต้องจัดให้ลูกจ้างซึ่งเป็นผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ ควบคุมการใช้ปั้นจั่น ผ่านการอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าว และต้องจัดให้มีการอบรม หรือทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่อธิบดีประกาศกําหนด อาศัยอํานาจตามความในข้อ ๖๖ แห่งกฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการ จัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. ๒๕๕๒ อันเป็นกฎหมายที่มีบทบัญญัติบางประการเกี่ยวกับการกําจัดสิทธิ และเสรีภาพของบุคคล ซึ่งมาตรา ๒๙ ประกอบกับมาตรา ๓๓ มาตรา ๔๑ และมาตรา ๔๓ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย บัญญัติให้กระทําได้โดยอาศัยอํานาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย อธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานจึงออกประกาศไว้ ดังต่อไปนี้ ข้อ ๑ ประกาศนี้เรียกว่า “ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์ และวิธีการอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผ้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น พ.ศ. ๒๕๕๔” ข้อ ๒ ประกาศนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป ข้อ ๓ ประกาศนี้ให้ใช้บังคับกับปั้นจั่นทุกชนิดที่มีขนาดพิกัดการยกอย่างปลอดภัย (Safe working load) ตามที่ผู้ผลิตกําหนดตั้งแต่ ๑ ตันขึ้นไป ข้อ ๔ ในประกาศนี้

                “ผู้บังคับปั้นจั่น” หมายความว่า ผู้ซึ่งมีหน้าที่บังคับการทํางานของปั้นจั่นให้ทํางานตามความต้องการ

       “ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น” หมายความว่า ผู้ที่ทําหน้าที่ใช้สัญญาณมือหรือสัญญาณ สื่อสารชนิดอื่นกับผู้บังคับปั้นจั่น

       “ผู้ยึดเกาะวัสดุ” หมายความว่า ผู้ทําหน้าที่ผูก มัด หรือเกี่ยววัสดุที่ให้ปั้นจั่นยก

       “ผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น” หมายความว่า ผู้ทําหน้าที่อํานวยการใช้ หรือสั่งการ ให้ผู้บังคับ ปั้นจั่นปฏิบัติตาม ตลอดจนพิจารณาพิกัดน้ำหนักที่จะทําการยก หน้า ๔๒ เล่ม ๑๒๘ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๖ กรกฎาคม ๒๕๕๔ หมวด ๑ หลักเกณฑ์ วิธีการฝึกอบรม ข้อ ๕ ให้นายจ้างจัดให้มีการฝึกอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณ แก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับ ปั้นจั่นตามหลักเกณฑ์ วิธีการ หลักสูตรการฝึกอบรมและวิทยากรฝึกอบรมที่กําหนดไว้ในประกาศนี้ ให้นายจ้างจัดทําทะเบียนรายชื่อผู้ที่ผ่านการฝึกอบรม วัน เวลาที่ฝึกอบรม พร้อมรายชื่อ วิทยากรเก็บไว้ ณ สถานประกอบกิจการหรือสํานักงานของนายจ้างพร้อมที่จะให้พนักงานตรวจแรงงาน ตรวจสอบได้ตลอดเวลา ข้อ ๖ ในการฝึกอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับ ปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น ผู้จัดฝึกอบรมต้องดําเนินการ ดังนี้

       (๑) แจ้งกําหนดการฝึกอบรมต่ออธิบดีหรือผู้ซึ่งอธิบดีมอบหมายไม่น้อยกว่าเจ็ดวันก่อนการ จัดฝึกอบรม

       (๒) จัดให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมเข้ารับการฝึกอบรมเต็มเวลาตลอดหลักสูตรที่กําหนด

       (๓) จัดให้มีการวัดผลและประเมินผลผู้เข้ารับการฝึกอบรมโดยต้องผ่านเกณฑ์ไม่น้อยกว่า ร้อยละ ๖๐ ทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ

       (๔) ออกใบรับรองให้แก่ผู้ผ่านการฝึกอบรม ข้อ ๗ ผู้จัดฝึกอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น ต้องจัดให้มี ผู้เข้ารับการฝึกอบรมภาคทฤษฎีห้องละไม่เกินหกสิบคนต่อวิทยากรอย่างน้อยหนึ่งคน และในการทดสอบ ภาคปฏิบัติต้องจัดให้มีวิทยากรอย่างน้อยหนึ่งคนและปั้นจั่นหนึ่งเครื่องต่อผู้เข้ารับการฝึกอบรมไม่เกิน ยี่สิบคน ข้อ ๘ ในการทดสอบภาคปฏิบัติ ผู้เข้ารับการฝึกอบรมจะต้องได้รับการทดสอบภาคปฏิบัติ ในสถานที่จริง หรือมีลักษณะเหมือนสถานที่จริง ข้อ ๙ ให้นายจ้างจัดให้มีการอบรมหรือทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่นไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมง กรณีหนึ่งกรณีใดดังนี้

                (๑) ผู้ผ่านการอบรมและทํางานมาแล้วเป็นระยะเวลา ๒ ปี

                (๒) เมื่อมีสถิติอุบัติเหตุสูงขึ้นหรือเกิดอุบัติเหตุร้ายแรงเกี่ยวกับปั้นจั่นในสถานที่ทํางาน

                (๓) เมื่อมีการนําปั้นจั่นชนิดหรือลักษณะที่แตกต่างจากเดิมมาใช้งาน หมวด ๒ หลักสูตรการฝึกอบรม ข้อ ๑๐ หลักสูตรการฝึกอบรมในการปฏิบัติหน้าที่เกี่ยวกับปั้นจั่น มีดังต่อไปนี้ หน้า ๔๓ เล่ม ๑๒๘ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๖ กรกฎาคม ๒๕๕๔

                (๑) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่น

                (๒) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ

      (๓) หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น

      (๔) หลักสูตรการอบรมหรือทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่น ข้อ ๑๑ หลักสูตรการฝึกอบรมที่กําหนดไว้ตามข้อ ๑๐ ในการฝึกอบรมความรู้พื้นฐาน ภาคทฤษฎี มีกําหนดระยะเวลาการฝึกอบรมไม่น้อยกว่า ๖ ชั่วโมง ซึ่งอย่างน้อยต้องมีเนื้อหาวิชา ที่อบรม ดังนี้

      (๑) กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. ๒๕๕๒

      (๒) มาตรฐานสัญลักษณ์ความปลอดภัย

      (๓) ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับปั้นจั่น และชนิดของปั้นจั่น

         (๔) ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเชือก ลวดสลิง โซ่ และอุปกรณ์ยก

      (๕) บทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบของผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น

      (๖) ความปลอดภัยในการทํางาน สาเหตุและกรณีศึกษาการเกิดอุบัติเหตุของปั้นจั่น ข้อ ๑๒ หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บังคับปั้นจั่นชนิดปั้นจั่นเหนือศีรษะ ปั้นจั่นขาสูง และปั้นจั่น ชนิดอยู่กับที่ชนิดอื่น ต้องประกอบด้วย

     (๑) ภาคทฤษฎี มีระยะเวลาการอบรมไม่น้อยกว่า ๙ ชั่วโมง ซึ่งอย่างน้อยต้องมีเนื้อหาวิชา ที่อบรม ดังนี้

          (๑.๑) ความรู้พื้นฐาน และระยะเวลาการฝึกอบรมตามข้อ ๑๑

          (๑.๒) ระบบไฟฟ้าเบื้องต้น

          (๑.๓) ระบบสัญญาณเตือน และ Limit switch

          (๑.๔) การใช้สัญญาณมือ

          (๑.๕) วิธีผูกมัดและการยกเคลื่อนย้าย

          (๑.๖) การประเมินน้ําหนักสิ่งของ

          (๑.๗) การใช้คู่มือการใช้งาน การตรวจสอบ และการบํารุงรักษาตามระยะเวลา

     (๒) การทดสอบภาคปฏิบัติเสมือนจริง มีระยะเวลาไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมง ซึ่งต้องมีการ ทดสอบการยกและเคลื่อนย้ายสิ่งของตามเส้นทางที่กําหนดอย่างถูกต้องและปลอดภัย ข้อ ๑๓ หลักสูตรการฝึกอบรมผู้บงคับปั้นจั่นชนิดปั้นจั่นหอสูง รถ เรือปั้นจั่น ต้องประกอบด้วย

     (๑) ภาคทฤษฎี มีระยะเวลาการอบรมไม่น้อยกว่า ๑๕ ชั่วโมง ซึ่งอย่างน้อยต้องมี เนื้อหาวิชาที่อบรม ดังนี้

          (๑.๑) ความรู้พื้นฐาน และระยะเวลาการฝึกอบรมตามข้อ ๑๑

          (๑.๒) ระบบเครื่องยนต์ดีเซลเบื้องต้น หน้า ๔๔ เล่ม ๑๒๘ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๖ กรกฎาคม ๒๕๕๔

          (๑.๓) ระบบการไฮดรอลิกเบื้องต้น

          (๑.๔) ระบบไฟฟ้าเบื้องต้น

          (๑.๕) ระบบสัญญาณเตือนและ Limit switch

          (๑.๖) การใช้สัญญาณมือและเครื่องหมายจราจร

          (๑.๗) การอ่านค่าตารางพิกัดยก

          (๑.๘) การเลือกใช้ และการตรวจสอบอุปกรณ์ยก

          (๑.๙) วิธีผูกมัดและการยกเคลื่อนย้าย

          (๑.๑๐) การประเมินน้ำหนักสิ่งของ

          (๑.๑๑) การใช้คู่มือการใช้งาน การตรวจสอบ และการบํารุงรักษาตามระยะเวลา

     (๒) การทดสอบภาคปฏิบัติเสมือนจริง มีระยะเวลาไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมง ซึ่งต้องมีการ ทดสอบการยกและเคลื่อนย้ายสิ่งของตามเส้นทางที่กําหนดอย่างถูกต้องและปลอดภัย ข้อ ๑๔ หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ ต้องประกอบด้วย

     (๑) ภาคทฤษฎี มีระยะเวลาการอบรมไม่น้อยกว่า ๙ ชั่วโมง ซึ่งอย่างน้อยต้องมีเนื้อหาวิชา ที่อบรม ดังนี้

          (๑.๑) ความรู้พื้นฐาน และระยะเวลาการฝึกอบรมตามข้อ ๑๑

          (๑.๒) การใช้สัญญาณมือ

          (๑.๓) การเลือกใช้ และการตรวจสอบอุปกรณ์ยก

          (๑.๔) วิธีผูกมัดและการยกเคลื่อนย้าย

          (๑.๕) การประเมินน้ําหนักสิ่งของ

     (๒) การทดสอบภาคปฏิบัติเสมือนจริง มีระยะเวลาไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมง ซึ่งต้องมีการ ทดสอบเกี่ยวกับการให้สัญญาณ การผูก มัด การยึดเกาะวัสดุอย่างถูกต้องและปลอดภัย ข้อ ๑๕ หลักสูตรการฝึกอบรมผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น ต้องประกอบด้วย

     (๑) ภาคทฤษฎี มีระยะเวลาการอบรมไม่น้อยกว่า ๙ ชั่วโมง ซึ่งอย่างน้อยต้องมีเนื้อหาวิชา ที่อบรม ดังนี้

          (๑.๑) ความรู้พื้นฐาน และระยะเวลาการฝึกอบรมตามข้อ ๑๑

          (๑.๒) การใช้สัญญาณมือ

          (๑.๓) วิธีผูก มัดและการยกเคลื่อนย้าย  

          (๑.๔) การประเมินน้ําหนักสิ่งของ

     (๒) การทดสอบภาคปฏิบัติเสมือนจริง มีระยะเวลาไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมง ซึ่งต้องมีการ ทดสอบเกี่ยวกับการวางแผนการยกอย่างปลอดภัยและพิจารณาพิกัดน้ำหนักที่จะทําการยกโดยกําหนด ลักษณะรูปร่าง วัสดุของสิ่งของที่จะยก หน้า ๔๕ เล่ม ๑๒๘ ตอนพิเศษ ๗๔ ง ราชกิจจานุเบกษา ๖ กรกฎาคม ๒๕๕๔ ข้อ ๑๖ หลักสูตรการอบรมหรือทบทวนการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่นต้องมีหัวข้อวิชา และระยะเวลาการฝึกอบรมไม่น้อยกว่า ๓ ชั่วโมง ดังต่อไปนี้

          (๑) กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. ๒๕๕๒

          (๒) กิจกรรมกลุ่มกรณีศึกษาการเกิดอุบัติเหตุของปั้นจั่นและความสูญเสียรวมทั้งนําผล การสอบสวนอุบัติเหตุมาวิเคราะห์เพื่อวางแผนป้องกัน

          (๓) ความปลอดภัยในการใช้งานปั้นจั่น กรณีที่นําปั้นจั่นชนิดหรือประเภทที่แตกต่างจากเดิม มาใช้งาน หมวด ๓ วิทยากรฝึกอบรม ข้อ ๑๗ วิทยากรผู้ทําการฝึกอบรมต้องมีคุณสมบัติอย่างหนึ่งอย่างใด ดังต่อไปนี้

          (๑) สําเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีทางด้านวิศวกรรมศาสตร์สาขาวิศวกรรมเครื่องกล หรือเทียบเท่า และมีประสบการณ์ในหัวข้อที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๑ ปี

          (๒) สําเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีด้านวิทยาศาสตร์สาขาฟิสิกส์หรือเทียบเท่า หรือประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง สาขาช่างยนต์ ช่างกลโรงงาน ช่างเทคนิคอุตสาหกรรม ช่างไฟฟ้า หรือเทียบเท่า หรือเป็นเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทํางานระดับวิชาชีพ ซึ่งมีประสบการณ์ในการ ทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่นไม่น้อยกว่า ๓ ปี หรือมีประสบการณ์ในหัวข้อที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๓ ปี

          (๓) ช่างชํานาญการ ซึ่งมีประสบการณ์ในการทํางานเกี่ยวกับปั้นจั่นและหัวข้อที่บรรยาย ไม่น้อยกว่า ๕ ปี

          (๔) เจ้าหน้าที่จากหน่วยงานของรัฐ ซึ่งมีประสบการณ์ในหัวข้อที่บรรยายไม่น้อยกว่า ๑ ปี ประกาศ ณ วันที่ ๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๕๔ อัมพร นิติสิริ อธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน